Apoptoza chroni przed rakiem
Nauka w Polsce (PAP) | 2004-12-29
Apoptoza - nazywana inaczej programowaną lub bardziej popularnie "samobójczą" śmiercią komórki, to bardzo ważny proces autodestrukcji, regulowany genetycznie. Umożliwia on organizmom wyższym kontrolowanie liczby komórek w trakcie dojrzewania, a także pozwala usunąć komórki uszkodzone lub zmienione nowotworowo.
Za badania nad procesami, które zachodzą w komórkach ulegających apoptozie, doc. dr hab. Piotr Widłak z Centrum Onkologii-Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie, oddział w Gliwicach otrzymał Indywidualną Nagrodę Naukową Wydziału Nauk Medycznych PAN.
Badania nad apoptozą dają nadzieję na rozwiązanie wielu problemów medycznych. Zaburzenia w procesie apoptozy zwiększa bowiem ryzyko chorób nowotworowych.
Piotr Widłak jest autorem cyklu prac dotyczących identyfikacji i badania właściwości tzw. nukleaz apoptotycznych.
Wywoływanie apoptozy to jeden z pożądanych efektów terapii przeciwnowotworowej.
W procesie apoptozy komórek ważną rolę odgrywają pewne enzymy - nukleazy. Są to enzymy trawiące kwasy nukleinowe (DNA trawiony jest przez DNazy, a RNA - przez RNazy).
Nukleaza ta nazwana została DFF albo CAD (akronim angielskich nazw DNA Fragmentation Factor lub Caspase-activated DNase).
Odkryto dwie nukleazy apoptotyczne - endonukleaza DFF albo CAD (akronim angielskich nazw DNA Fragmentation Factor lub Caspase-activated DNase) oraz endonukleaza G (EndoG).
W normalnie żyjących komórkach białko EndoG przechowywane jest w mitochondriach, ciałkach komórkowych odpowiedzialnych za produkcję energii.
W komórkach ulegających apoptozie białko to przemieszcza się do jąder komórkowych gdzie może trawić DNA.
Przedmiotem badań dr. Widłaka były właściwości katalityczne, mechanizm fragmentacji chromatyny (czyli kompleksu DNA i białek) oraz sposoby regulacji obu nukleaz, aktywowanych w komórkach ulegających apoptozie.
Dr Widłak przeprowadził analizę porównawczą właściwości katalitycznych nukleaz DFF i EndoG. Najważniejsza różnica między oboma enzymami polega na tym, że DFF jest DNazą trawiącą jednocześnie obie nici DNA, a EndoG jest zarówno RNazą jak i DNazą nacinającą tylko jedną nić DNA.
Źródło: Nauka w Polsce
---
Apoptoza komórki
Na początku komórka kurczy się oddzielając się od sąsiednich. Następnie na powierzchni pojawiają się pęcherzyki ("komórka wrze"), chromatyna (czarna na obrazku) - kompleks jądrowego DNA i białek - kondensuje się na krawędzi jądra. Dalej jądro i cała komórka fragmentują się, a powstałe "szczątki komórki" są szybko wchłaniane przez sąsiednie komórki.
Komentarze
studentka z werynii | 2007-01-19 00:00:00
uwielbiam Pana Piotra Widłaka za to, że jest tak madrym człowiekiem i jestem dumna że wykłada na mojej uczelni :P
Qrczaczq | 2007-02-01 00:00:00
Na początku roku wszycy bali sie prof Widłaka, jednak na egzaminie okazał się naprawde równym i sprawiedliwym człowiekiem.Pozdrawiam:)
kati | 2007-02-11 00:00:00
Pan Piotr Widłak jest naszym idolem . Tak jak wczesniej kurczak pisze ze sie go balismy , tak to prawda ... ale okazał sie wspaniałym, nieprzecietnie madrym człowiekiem .!!! oby wiecej było takich ludzi w Polsce !!!!! pozdro dla weryni :*
pio | 2007-05-07 00:00:00
Czy uczucie kłucia guza nowotworowego oznacza początek apoptozy komórek nowotworu ?
Wlochaty | 2008-10-23 15:24:57
Apoptoza ma ciekawe właściwości, niedawno odkryto działanie względem łysienia u mężczyzn. zainteresowanych odsyłam do źródła: http://www.handsomemen.pl/wlosy,lysienie, wspolczesne_poglady_na_etiopatogeneze_lysienia_plackowatego.html