Kolejny gen odpowiedzialny za chorobę Charcot-Marie-Tooth
Marta Pieszko | 2007-06-25
Naukowcy zidentyfikowali kolejny gen odpowiedzialny jeden z typów choroby kręgu Charcot-Marie-Tooth, częstego dziedzicznego schorzenia neurodegeneracyjnego.
"Odkrycie mutacji genu oznacza, ze testy genetyczne będą możliwe również dla ludzi z rzadszym podtypem tego schorzenia – jedynym, który do tej pory nie został zidentyfikowany i miał nieznane podłoże genetyczne", mówi Miriam Meisler, autorka badań.
Choroba Charcot-Marie-Tooth, jedna z najczęstszych chorób neurologicznych, które są dziedziczone, dotyka rocznie około 2,500 ludzi w Stanach Zjednoczonych. Zazwyczaj pojawia się ona w wieku dziecięcym lub wczesnej młodości. Jest to grupa chorób, która dotyka nerwów obwodowych. Do najczęstszych symptomów należy ból, osłabienie mięśni stóp oraz nóg, które prowadzi do deformacji, tzw. chodu brodzącego oraz ogólnych trudności w chodzeniu. Osłonki mielinowe ochraniają nerwy oraz biorą udział w przewodzeniu sygnału elektrycznego wzdłuż nerwu. Postępujący zanik mięśni spowodowany jest m.in. właśnie rozpadem tych osłonek otaczających nerwy obwodowe.
Nieprawidłowości w genach odpowiedzialne za 70% przypadków choroby są już znane. U pozostałych 30% pacjentów, u których występują różne odmiany tejże choroby, rodzaj mutacji genowej nadal pozostaje nieznany. Okazało się, że różne mutacje w tym samym genie mogą powodować różne fenotypy kliniczne choroby. Dziedziczenie choroby może być autosomalne dominujące lub autosomalne recesywne.
Naukowcy z laboratorium Miriam Meisler zauważyli, że niektóre z badanych myszy rodziły potomstwo charakteryzujące się dziwnym, trzęsącym chodem oraz jasnym, odbiegającym od normy kolorem futra. U potomstwa szybko rozwinęły się oznaki ciężkiej degeneracji centralnego systemu nerwowego i obwodowej neuropatii, a w ostateczności myszy zmarły.
Zidentyfikowano gen o nazwie FIG4 i odnaleziono mutację odpowiedzialną za te symptomy. Naukowcy z zespołu badawczego Meisler stwierdzili, że mutacja powodowana jest przez cząsteczkę sygnałową o nazwie PI(3,5)P2 (fosfatydyloinozytolo-3,5-bisfosforan), która jest produkowana w komórkach myszy oraz drożdży. Należy ona do aktywatorów fosfolipaz oraz bierze udział w regulacji transportu błonowego. Cząsteczka ta była już znana jako występująca w drożdżach ale nigdy nie badano jej w organizmie ssaka. Utrata normalnej funkcjonalności genu FIG4 przyczyniała się do wystąpienia wcześniej wymienionych objawów u myszy. Mutacja zaburzająca syntezę kluczowych fosfolipidów przyczynia się do rozwoju choroby również u ludzi.
Naukowcy przebadali 95 pacjentów z chorobą Charcot-Marie-Tooth o nieznanej etiologii. U czterech pacjentów odnaleziono mutacje FIG4 (chromosom 6q21), tą sama która powodowała zmiany u myszy. Odkrycie to spowodowało, że nowo zidentyfikowaną formę choroby nazwano CMT4J.
Testy genetyczne ujawniające nieprawidłowości genowe pozwoliłyby pacjentom na podjęcie decyzji dotyczącej przyszłego potomstwa. Otworzyłoby to również drogę do rozwoju skutecznych terapii.
Źródło:
- Sciencedaily.com: "Gene Discovery Aids Understanding Of Common Inherited Neurological Disorder", June 22, 2007
- Phosphatase.net: "Mutation of FIG4 causes neurodegeneration in the pale tremor mouse and patients with CMT4J", June 17, 2007