Kolejny krok do zwycięstwa z Alzheimerem?
Kasia Kuleszewicz | 2005-06-12
Naukowcy mają coraz więcej dowodów na to, że istotną funkcję w rozwoju choroby Alzheimera pełni nasz własny układ odpornościowy. Planują oni w przyszłości opanować regulację układem immunologicznym przez stosowanie naturalnie występujących substancji (tj. hormonami, substancjami pochodzenia roślinnego), tak aby zwalczanie przez niego choroby było bardziej skuteczne.
Choroba Alzheimera należy do chorób otępiennych i ryzyko zachorowania na nią wzrasta wraz z wiekiem. Choroba prowadzi do zaburzeń pamięci, zdolności poznawczych, uwagi i koncentracji. U podstaw zaburzeń leżą zmiany neuropatologiczne.
U chorych na chorobę Alzheimera obserwuje się zmniejszona objętość mózgu oraz charakterystyczne patologiczne formy morfologiczne w korze, hipokampie i ciele migdałowatym.
Do zmian tych należą starcze blaszki utworzone z pozakomórkowych złogów białka b-amyloidu otoczonych szczątkami zdegenerowanych neurytów i komórkami glejowymi, które zostały zaktywowane przez procesy zapalne. Drugim rodzajem charakterystycznych zmian są sploty włókienek nerwowych, które utworzone są z parzystych, spiralnie skręconych włókienek (ang. paired helical filaments, PHF) i wypełniają wnętrze komórek nerwowych. Sploty tych włókienek powstają ze szczątków uszkodzonego aparatu mikrotubularnego neuronów, a ich głównym składnikiem jest białko tau, którego fizjologiczna rolą jest udział w polimeryzacji i stabilizacji mikrotubul. Gęstość występowania splotów włókienek jest skorelowana ze stopniem zaawansowania choroby.
Najistotniejszym objawem neuropatologicznym choroby jest wymieranie neuronów glutaminergicznych wysyłających projekcję do kory i hipokampu.
Okazuje się, że układ immunologiczny może odgrywać główną rolę w rozwoju choroby Alzheimera. Ludzki organizm sam potrafi „walczyć” ze starzeniem się mózgu – wrodzony układ odpornościowy pomaga oczyszczać mózg z gromadzącego się białka b-amyloidowego, które jest składnikiem białka prekursorowego amyloidu (APP), o nieznanej funkcji.
Odkryto, że część pacjentów chorych na chorobę Alzheimera ma defekt immunologiczny, który utrudnia usuwanie złogów b-amyloidu, co może doprowadzić do jego nagromadzenia w postaci b-amyloidowych blaszek.
U ludzi zdrowych, makrofagi, czyli komórki układu odpornościowego usuwają (fagocytują) złogi, praca ich jest jednak zaburzona u chorych. Wydaje się, że problem może leżeć w samych makrofagach, które nie są w stanie odpowiednio przyczepić się do b-amyloidu lub też problem może stanowić sam proces absorpcji czy też pobierania tego związku.
Naukowcy podejrzewają, że defekt ten może występować także w innych chorobach, gdzie w procesie chorobowym dochodzi do nadprodukcji i powstawania złogów danego związku (np. w chorobie Gauchera czy chorobach sercowo-naczyniowych). Zatem powiązanie układu immunologicznego z rozwojem choroby Alzheimera rzutuje przyszłościowo także na diagnostykę i terapię chorób o podobnym podłożu.
Źródło: News-Medical.net, Longstaff A. Neurobiologia. Wydawnictwo Naukowe PWN. 2002.
Dodatkowe informacje na temat choroby Alzheimera:
http://www.resmedica.pl/alzheimer.html
Alzheimer - Polska strona choroby Alzheimera
http://www.alzheimer.pl
Komentarze
BioFan | 2005-06-12 00:00:00
zastanawiajace bardzo.
Wiele sciezek potrafi prowadzic do tej samej choroby. Nie tylko gromadznie aie b-amyloidu ale takrze miedzy innymi spadek ekspresij bialka Pin1 moze prowadzic do deregulacji fosforylacji bialka tau i powstawiania zlogow w neuronach.
Kwestia jest jsczcze co jest dokladna przyczyna kumulowania sie b-amyloidu w przestrzeni zewnatrzkomorkowej. I jaki jest zwiazek miedzy tau a amyloidem?
green_tea | 2005-06-14 00:00:00
PHF są również charakterystyczne w rozwoju innych chorób neurodegeneracyjnych, a amyloid beta występuje tylko w chorobie Alzheimera i w zespole Downa.
Jedna z teorii nt przyczyn kumulowania się beta amyloidu mówi o wpływie reaktywnych form tlenu i kationów metali takich jak Cu, Zn, Fe oraz Al. Z drugiej strony badania wykazują, iż sam beta amyloid też jest źródłem stresu oksydacyjnego - takie zamknięte koło...
BioFan | 2005-06-15 00:00:00
No zgadza sie dlatego miedzy innymi jako leki opuzniajace AD stosuje sie antybiotyki tworzace nieaktywne kompleksy z metalami. Pozatym tez kwestia jest beta sekretazy ktora jest enzymem tnacym APP dajacym wywniku swojej dzialalnosci b-amyloid
green_tea | 2005-06-15 00:00:00
wiem, że stosuje się związki chelatujące, a o antybiotykach nie słyszałam...na pewno antybiotyki miałeś na myśli?
A z beta sekretazą to czytałam, że są dwa szlaki metaboliczne APP, jedna, w którym uczestniczy alfa sekretaza i drugi - z beta sekretazą. To właśnie ten drugi szlak prowadzi do tworzenia się beta amyloidu (poprzedzonego jeszcze działaniem gamma sekretazy, która bierze też udział w pierwszym szlaku). Prawidłowo oba szlaki zachodzą w organizmie, tyle że z przewagą pierwszego, natomiast w AD jest odwrotnie. Nadmierna produkcja beta amyloidu jest również spowodowana zwięszoną ekspresją genu odpowiedzialnego za kodowanie APP, znajduje on się na 21 chromosomie, stąd trisomia tego chromosomu (w zespole Downa) prowadzi do tych samych zmian patologicznych w mózgu, co w AD.
BioFan | 2005-06-16 00:00:00
Tak oczywiscie czytalem ze stosuje sie np clioquinol ktory wiaze w kompleksy cynk i miedz.Oprocz tego przechodzi przez BBB i poprawia uczenie sie u myszek transgenicznych z mutacja APP. To bylo opisane w Nature Medicine lipcowym w 2004.
green_tea | 2005-06-16 00:00:00
b.dziękuję za tą informację, przyda mi się. Poszukałam nt kliochinolu czegoś więcej i natknęłam się na ciekawą przeglądówkę po polsku
http://www.twojapamiec.pl/artykuly/mogilany_2003.pdf
BioFan | 2005-06-16 00:00:00
Dzieki.