Naturalny sposób na odtłuszczone mleko
Katarzyna Kopka | 2007-06-04
Naukowcy z Nowej Zelandii zidentyfikowali Marge - krowę, posiadającą zmutowany gen umożliwiający wytwarzanie naturalnie odtłuszczonego mleka. Pozwoli to zarówno na bezpośrednie uzyskiwanie mleka o niższej zawartości tłuszczu, ale również alternatywną produkcję masła.
Mleko i jego przetwory to jeden z głównych składników codziennej diety. Produkt ten stanowi nieocenione źródło białka, minerałów, witamin D i A oraz z grupy B. Przede wszystkim jednak zawiera duże ilości łatwo przyswajalnego wapnia koniecznego w zapobieganiu osteoporozie. Oprócz wymienionych składników mleko zawiera również tłuszcze. Stanowią one jedynie kilka procent; od 2,7% do 5,5%. Tłuszcz mleka zawiera głównie nasycone oraz w mniejszej ilości kwasy nienasycone, zawartości NNKT (niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe) konieczne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu wynosi ok. 8 miligramów na 100 gram mleka. W procesie obróbki mleka często zmniejsza się zawartość w nim tłuszczu. Pełnotłuste mleko zawiera powyżej 2% tłuszczu, częściowo odtłuszczone od 0,6% do 2% tłuszczu, natomiast odtłuszczone od 0,05% do 0,5% tłuszczu. Po procesie tym pozostają w dużej ilości odpady w postaci usuniętych tłuszczy.
Tymczasem naukowcom z Nowej Zelandii udało się uzyskać odtłuszczone mleko prosto od krowy. Wyniki przeprowadzonych badań opublikowano w Chemistry&Industry.
Początkiem niezwykłego odkrycia były wnikliwe badania składu mleka 4 milionów krów żyjących w Nowej Zelandii, które przeprowadziła biotechnologiczna firma ViaLactia. Okazało się bowiem, iż niektóre krowy wytwarzały mleko z obniżoną zawartością tłuszczu. Jak się okazuje, istnieje gen, który warunkuje taką cechę. Naukowcy już mają w planach wyhodowanie do 2011 roku stada krów zdolnych jedynie do wytwarzania takiego mleka. Nowe odkrycie może oznaczać rewolucję w przemyśle mleczarskim. Badacze chcą jednak pójść dalej. Chcieliby wykorzystać mleko o unikalnych cechach do produkcji masła, które można będzie rozsmarować zaraz po wyjęciu z lodówki. Obecnie takie właściwości uzyskuje się poprzez dodatek tłuszczy roślinnych.
Naukowcy zidentyfikowali krowę, Marge, która jest posiadaczką genu ze spontaniczną mutacją umożliwiającego wytwarzanie mleka o pożądanych cechach; niskiej zawartości tłuszczy nasyconych, a wysokiej ilości tłuszczy jednonienasyconych i wielonienasyconych. Poziom tłuszczy w jej mleku jest znacząco niższy, przy jednoczesnej standardowej zawartości w nim białka. Okazało się również, iż córki Marge dziedziczą cechę po matce. Ed Komorowski, dyrektor techniczny Dairy US, powiedział ponadto, iż odkrycie będzie można wykorzystać w produkcji mleka pełnotłustego ale zawierającego jedynie "dobre", czyli nienasycone tłuszcze. Obecnie w Stanach Zjednoczonych jedynie 25% produkcji mleka to mleko o pełnej zawartości tłuszczu. Występujące w nim kwasy nasycone są niekorzystne dla zdrowia, szczególnie dla osób zagrożonych miażdżycą. Mleko, w którym obecne będą jedynie nienasycone kwasy tłuszczowe będzie mogło być spożywane nawet przez takie osoby. Ponadto dzięki takiej strategii mleko stanie się zdrowsze bez utraty cennego smaku.
Z kolei wytwarzanie naturalnie odtłuszczonego mleka pozwoli ominąć proces odtłuszczania, po którym pozostają duże ilości tłuszczy.
Dzięki niniejszemu odkryciu możliwa będzie alternatywna produkcja masła, zdrowszego ale jednocześnie smacznego mleka bez zbędnych procesów. Konieczne są jednak dalsze badania, przede wszystkim umożliwiające ocenę ilości mleka wytwarzanego przez krowy takie jak Marge.
Źródło:
- ScienceDaily: "Skimmed Milk - Straight From The Cow", Maj 28, 2007
- Guardian: Alok Jha, "Semi-skimmed milk, straight from the cow", Maj 28, 2007