Nowa klasa leków przeciwko HIV już wkrótce?

Mariusz Kosakowski | 2007-05-02

Najnowsze badania wykazały, że istnieje naturalny składnik ludzkiej krwi, który efektywnie blokuje HIV-1, wirusa będącego najczęstszą przyczyną AIDS. Zasada jego działania opiera się na zupełnie innym mechanizmie niż w stosowanych obecnie lekach anty-retrowirusowych. Jak mówią naukowcy w kwietniowym numerze Cell, odkrycie może przyczynić się do opracowania nowej klasy leków potrzebnych do walki z tą groźną chorobą.

Badacze odkryli, że we krwi występują w stosunkowo dużych ilościach białkowe inhibitory wirusa zwane VIRIP (VIRIP – virus inhibitory peptide). Fragmenty tych białek wykazują aktywność inhibitora HIV-1. Nawet niewielkie podstawienie aminokwasowe w sekwencji tego fragmentu wzmacnia jego anty-retrowirusowy potencjał.

Autor tego odkrycia Frank Kirchoff z University of Ulm w Niemczech, mówi, że wirus podczas eksperymentów miał trudności z wytworzeniem oporności przeciwko VIRIP w kulturze komórkowej, gdzie był hodowany. Współpracownicy Kirchoffa, pod kierownictwem Wolfa-Georgea Forssmanna z IPF PharmaCeuticals GmbH i naukowcy z Hannover Medical School stwierdzili, że niektóre pochodne tego białka są bardzo stabilne w osoczu krwi u człowieka i nie wykazują toksycznych właściwości nawet przy dużym stężeniu.

Pierwszym etapem prac badawczych było stworzenie biblioteki małych białek, które otrzymano po dializie krwi pacjentów z chroniczną niewydolnością nerek. Następnie przeszukiwano ją w celu wyselekcjonowania tych białek, które wykazują aktywność anty-HIV. Po rozdzieleniu ponad miliona białek krwi na 300 frakcji skupiono się jednej, która blokowała HIV bez efektu toksycznego na komórki.
Dalsze badania wykazały, że to VIRIP jest tym aktywnym składnikiem. Syntetyczna wersja peptydu zachowuje jego aktywność przeciwko HIV wykluczając tym samym możliwość, że odpowiadają za to inne czynniki.

Wykazano, że celem VIRIP jest konserwatywny region wirusa HIV-1 - transbłonowa glikoproteina, zwana białkiem fuzyjnym gp41. Glikoproteina gp41 jest zamknięta, uwięziona w zewnętrznej osłonce wirusa i ujawnia się dopiero podczas jego ataku. Umożliwia bezpośredni kontakt pomiędzy wirusem a komórką gospodarza co kończy się wprowadzeniem do niej materiału genetycznego wirusa.
Wyniki tych badań jasno pokazują, że VIRIP może współuczestniczyć w kontroli replikacji HIV-1 u osobników zakażonych. Jego pochodne mogą okazać się bardzo przydatne w tworzeniu nowej klasy inhibitorów HIV atakujących konserwatywną gp41, a tym samym zapobiegających zakażeniu.

Ten unikalny mechanizm inhibicji daje nadzieję na efektywną walkę z wirusami, które dotychczas okazywały się oporne na leki. Obecnie problem ten staje się coraz poważniejszy. Stwierdzono bowiem, że oporność na jeden lek wykazywana przez dany szczep wirusa, może prowadzić do oporności na kolejne leki z tej samej klasy- jest to tzw. oporność krzyżowa. Dlatego też konieczne jest opracowywanie nowych klas leków.

Z szacunków Światowej Organizacji Zdrowia wynika, że blisko 40 milionów ludzi na Ziemi jest zarażona wirusem HIV lub żyje z AIDS w tym 2 miliony dzieci. Blisko 4 miliony zostało zarażonych w 2006 roku i w tym samym roku HIV zabił 3 miliony ludzi.

Źródło:
Bio.com: Discovery of an HIV Inhibitor in Human Blood Points to New Drug Class, 04/19/07 (publication of Cell Press)

Komentarze

green | 2007-09-04 00:00:00
kilka ładnych lat temu uspakajałem pacjentów, że są o wiele groźniejsze wirusy niż HIV.
W kilka dni zabijają.
Ale jeszcze chyba to nie koniec... Obym sie mylił!