Nowy typ neuronów czuciowych u szczurów
Kasie Kuleszewicz | 2005-09-30
Większość ludzi doświadcza i zdaje sobie sprawę tylko z jednego rodzaju bólu – takiego który powstaje przy uszkodzeniu tkanki. Jednak około 1,5 – 7% populacji cierpi na ból neuropatyczny, chroniczny, irytujący ból pochodzący prawdopodobniej z chorych komórek nerwowych niż ze specyficznego pobudzenia. Do bólu takiego należy np. ból fantomowy, związany z uczuciem, że amputowana część ciała nadal istnieje.
Szacuje się, że ponad 2% populacji amerykańskiej cierpi na bóle neuropatyczne. Ból ten jednak słabo reaguje na analgetyki (środki uśmierzające ból) i inne standardowe formy leczenia, nasila się z czasem, powodując nawet kalectwo.
Naukowcy z Uniwersytetu w Virginii zidentyfikowali nowy typ neuronów czuciowych u szczurów, które charakteryzują się zwiększoną gęstością kanałów wapniowych typu T (T-type channels). Możliwym jest, że komórki bogate w kanały T będą celem przyszłych terapii leczenia zarówno neuropatycznego bólu jak i ostrego bólu powstałego w wyniku inwazyjnej operacji lub zapalenia.
Kanały wapniowe związane są z przekaźnictwem chemicznym synaps chemicznych. Przekaźnictwo synaps chemicznych ośrodkowego układu nerwowego polega na uwalnianiu neuroprzekaźnika, z pojedynczego pęcherzyka synaptycznego pod wpływem potencjału czynnościowego, który dociera do zakończenia aksonu. Aby neuroprzekaźnik mógł zostać uwolniony, wewnątrzkomórkowe stężenie jonów Ca2+ musi ulec zwiększeniu. Zwiększenie poziomu jest skutkiem napływu jonów wapnia do zakończenia synaptycznego przez napięciowo zależne kanały wapniowe. Gdy neuroprzekaźnik zostaje uwolniony, dyfunduje on poprzez szczelinę synaptyczną i wiąże się następnie z odpowiednimi receptorami na błonie postsynaptycznej. Związanie neuroprzekaźnika wywołuje zmianę konformacyjną receptora. W zależności od rodzaju receptora zmienia się przepuszczalność błony postsynaptycznej dla określonych jonów.
Podejrzewa się, że kanały wapniowe typu T w odkrytych komórkach nerwowych mogą kontrolować „objętość” impulsów związanych z występowaniem bólu. Sposobem aby zlikwidować ból byłoby stworzenie leku blokującego aktywność tych kanałów, a zarazem zmniejszania „przewodnictwa bólu”.
Początkowo myślano, że kanały wapniowe są istotne tylko dla funkcjonowania mózgu, jednak naukowcy potwierdzili, że kanały typu T są istotne w funkcjonowaniu nerwów obwodowych, szczególnie, jeśli nerwy są uszkodzone.
Obecnie nie ma leków, które efektywnie uśmierzałyby neuropatyczny ból. Odkrycia, takie jak to mogą prowadzić do odkrycia nowych i skutecznych leków w przyszłości.
Źródło: PFM.pl, Eurekalert, Longstaff, A. Neurobiologia. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002.
Komentarze
defender | 2005-10-09 00:00:00
hehe, szczurki :D
Mela | 2005-10-11 00:00:00
Wewnątrzkomórkowe stężenie jonów Ca2+ może ulec zwiększeniu także dzięki aktywacji magazynu z siateczki śródplazmatycznej, co zmniejsza skuteczność tego typu leczenia.
jagoda&paula | 2007-06-01 00:00:00
moze by tak napisac cos o fali wapniowej..??hhehhe bo nigdzie tego nie ma...;(