Plemniki z ludzkiego szpiku
Marta Pieszko | 2007-04-24
Naukowcom udało się uzyskać niedojrzałe plemniki z ludzkich próbek szpiku kostnego. Jeśli uda im się rozwinąć w pełni rozwinięte komórki plemnikowe będzie to wielki krok naprzód w leczeniu bezpłodności.
Naukowcy z Uniwersytetu w Göttingen i Münster oraz Medical School of Hannover wyizolowali dorosłe komórki macierzyste, które mają zdolność przekształcenia się w dowolny typ tkanki. W tym przypadku szpik kostny został pobrany od wolontariuszy płci męskiej. Normalnie komórki macierzyste pochodzące ze szpiku kostnego rozwinęłyby się w różnego rodzaju komórki tkanki mięśniowej. Lecz naukowcy indukowali niektóre z nich do rozwinięcia się w komórki spermatogonialne, które później mogą rozwinąć się w dojrzałe plemniki.
Wyniki swoich badań naukowcy przedstawili na łamach "Gamete Biology: Emerging Frontiers on Fertility and Contraceptive Development".
Po raz pierwszy udało się uzyskać w ten sposób sztuczne plemniki. Według prof. Nayerni badania nad przekształcaniem spermatogonii w dojrzałe plemniki powinny zająć od trzech dopięciu lat.
Zespół Nayerni pobrał mezenchymalne komórki macierzyste od czterech mężczyzn, którzy wkrótce mieli przejść przeszczep szpiku. Naukowcy zmieszali je z białkami pobudzającymi rozrost komórek oraz z witaminą A, która odgrywa istotną rolę w produkcji spermy. Mieszanina ta zamieniła komórki szpiku kostnego w komórki macierzyste plemników, czyli spermatogonia. Naturalnie występują one w jądrach, gdzie ulegają podziałom, stanowiąc ciągłe źródło spermy. Posiadają podwójny zestaw chromosomów, podczas gdy dojrzały, zdolny do zapłodnienia plemnik ma juz tylko pojedynczy zestaw chromosomów.
Rok temu zespołowi prof. Nayerni udało im się przemienić komórki macierzyste embrionów myszy w pełnosprawne plemniki. Zapłodnił on mysie jajeczka a urodzone z nich potomstwo było żywe.
Sceptycznie do osiągnięcia kolegów podchodzi prof. Harry Moore z Centrum Badań nad Biologią Komórek Macierzystych Uniwersytetu Sheffield. „Dzielą nas lata od chwili, gdy podobne techniki będą wykorzystywane do leczenia bezpłodności. A manipulacje plemnikami mogą prowadzić do uszkodzeń genetycznych.”
Nayernia jest pełen optymizmu pomimo wielu czekających jego zespół trudności oraz głosów wątpliwości. Ma nadzieję, że tą metodą będzie w stanie leczyć niepłodność u mężczyzn, co pozwoli wielu z nich cieszyć się potomstwem, uwzględniając nawet tych mężczyzn, których komórki macierzyste plemników zostały zniszczone przez chemioterapię. Nayernia wierzy również, że pewnego dnia możliwe będzie wstrzykiwanie tych komórek bezpośrednio do jąder pacjentów, dzięki czemu będą mogli począć dziecko naturalnym sposobem.
Jest to przełom w walce z niepłodnością. Jeżeli wyniki tych eksperymentów uda się potwierdzić i komórki staną się pełnowartościowymi plemnikami, lekarze zyskają nową broń w walce z męską niepłodnością. A jest to problem narastający. Szacuje się, że już jedna na sześć - siedem par ma problemy z naturalnym poczęciem potomstwa. Co najmniej w jednej trzeciej przypadków dotyczą one mężczyzny.
Co więcej, metoda ta teoretycznie pozwoliłaby na hodowlę nasienia z komórek macierzystych pobranych też z organizmu kobiety. Umożliwiłoby to zapłodnienie bez udziału mężczyzny, jednak w tym wypadku rodziłyby się wyłącznie dziewczynki. Dzięki tej metodzie pary lesbijskie mogłyby posiadać własne, biologiczne dzieci.
Naukowcy mogą napotkać jednak opór ze strony państwa, w tym wypadku Wielkiej Brytanii, ponieważ politycy rozważają wprowadzenie zmian w prawie i uniemożliwienie stosowania w ten sposób powstałych plemników, a także komórek jajowych w procesach zapłodnienia in vitro.
http://news.bbc.co.uk/2/hi/health/6547675.stm
http://www.newscientist.com/channel/sex/dn11601-bone-stem-cells-turned-into-primitive-sperm-cells.html
http://www.nauka.gildia.pl/news/2007/04/plemniki_ze_szpiku
http://www.gazetawyborcza.pl/1,75476,4057943.html