Przeszczep szpiku a identyfikacja testami DNA
Marcin Kawa | 2005-11-04
Zidentyfikowanie przestępcy za pomocą testów DNA może się nie udać, jeżeli miał on przeszczepiony szpik kostny. Do precedensowego wydarzenie doszło na Alasce, gdzie wynik badań próbek krwi pozostawionych na miejscu zbrodni za pomocą testów DNA wskazały na osobą, która wtedy przebywała w więzieniu. Dalsze dochodzenie wskazało, że prawdziwym przestępcą okazał się brat niesłusznie podejrzanego. Był on kilka lat wcześniej dawcą szpiku kostnego.
Szpik kostny jest tkanką, znajdującą się w niektórych kościach, głównie mostku i miednicy. Jest on odpowiedzialny, a dokładniej komórki macierzyste - krwiotwórcze w nim obecne, za produkcję wszystkich komórek krwi: leukocytów, erytrocytów i trombocytów. Krwinki pełnią bardzo ważne funkcje w organizmie, ich uszkodzenia są przyczyną ciężkich chorób, np. białaczki, szpiczak, niedokrwistości. W wielu przypadkach przeszczep szpiku kostnego jest jedynym sposobem na ich wyleczenie.
Aby nie doszło do odrzuty szpiku muszą zgadzać się antygeny zgodności tkankowej (nazywane także antygenami HLA) dawcy i biorcy. Antygeny HLA są potrzebne aby odróżnić własne komórki od obcych przez układ odpornościowy organizmu. Są dwie klasy antygenów HLA: klasy I i klasy II. Aby przeszczep szpiku zakończył się powodzeniem obie klasy u dawcy i biorcy muszą być zgodne.
Jako że połowa antygenów HLA jest dziedziczona od matki, a połowa od ojca (ale w całej populacji występują miliony różnych kombinacji tych antygenów) to z praw genetyki wynika, ze największą szansę na posiadanie takich samych antygenów ma rodzeństwo chorego. I dlatego właśnie często wykonywana są przeszczepy pomiędzy pomiędzy członkami jednej rodziny, tak jak w opisywanej sytuacji.
Testy wykazały, że DNA niesłusznie podejrzanego znajdowało się w próbkach krwi z miejsca zbrodni. Pomyłka zaniepokoiła tamtejszych kryminologów oraz wymiar sprawiedliwości, którego wyroki opiera się na badaniach DNA. Naukowcy mają nadzieję, że ich przypuszczenia nie wpłyną na podejmowanie decyzji o pozostaniu dawcą szpiku.
Źródło: Rzeczpospolita, Hematologia.lodz.pl oraz Resmedica - informacje o przeszczepie szpiku kostnego.