*Złoty ryż* jeszcze bardziej złoty
Filip Gołębiowski | 2005-04-01
Naukowcy pracujący dla firmy biotechnologicznej Syngenta otrzymali genetycznie zmodyfikowaną odmianę tzw. złotego ryżu, która produkuje około 20 razy więcej β-karotenu, niż poprzednia odmiana. Mają nadzieję, iż jego uprawa w tzw. krajach Trzeciego Świata, pomoże zmniejszyć niedobór witaminy A u tamtejszych ludzi.
β-karoten jest związkiem będącym prekursorem witaminy A. Organizm nie potrafi samodzielnie go wyprodukować, dlatego musi być dostarczany w pożywieniu, w przeciwnym wypadku człowiek jest narażony na objawy niedoboru witaminy A. Jednym z nich jest ślepota dzieci.
Twórcy nowej odmiany “złotego ryżu” mają nadzieję, iż jej uprawa pozwoli zmniejszyć występujący niedobór witaminy A, zapobiegając dziecięcej ślepocie. Jak szacuje Światowa Organizacja Zdrowia, rocznie aż do 500 000 dzieci na świecie traci wzrok z powodu niedoboru tego składnika w diecie.
Pierwsza odmiana “złotego ryżu” opuściła laboratoria pięć lat temu. Mimo, iż produkowała więcej β-karotenu, było to niewystarczająco. Ilość ryżu spożywana w normalnej ilości nie wystarczyła by do dostarczenia wymaganej dziennej dawki związku. Z powodu niepewności dotyczącej bezpieczeństwa uprawy roślin GM, starsza odmiana ciągle nie doczekała się prób polowych w Azji. To był powodem, iż firma Syngenta zdecydowała się stworzyć nową odmianę “złotego ryżu”. Naukowcy twierdzą, że ilość produkowanego przez nią β-karotenu, powinna zaspokoić dzienne zapotrzebowanie na witaminę A. Nowo powstała odmiana jest dostępna za darmo dla tych Azjatyckich placówek badawczych, które po otrzymaniu zgody rządowej, rozpoczną próby polowe.
Podczas wytworzenia oryginalnej odmiany “złotego ryżu” zostały wprowadzone dwa geny: kodujący syntazę fitoenu (psy) i desaturazę karotenu (crtI).
Naukowcy tworzący “złoty ryż 2” uznali że procesem limitującym w syntezie β-karotenu jest reakcja prowadzona przez syntazę fitoenu. Postanowili zidentyfikować gen o lepszych cechach. W tym celu systematycznie sprawdzali *psy* innych roślin. Zidentyfikowali dzięki temu gen kodujący *psy* u kukurydzy, który w układzie modelowym spowodował zwiększenie akumulacji karotenoidów. Wykorzystali nowo odnaleziony gen, oraz gen kodujący crtI, do otrzymania nowej odmiany “złotego ryżu”. Zgodnie z przewidywaniami zaobserwowali zwiększenie ilości karotenoidów o około 20 razy w porównaniu z pierwszą odmianą “złotego ryżu”.
Nie wszyscy uważają tworzenie i uprawę takich odmian za właściwy pomysł. Przeciwnicy roślin GM twierdzą, że problem niedożywienia w krajach trzeciego świata jest znacznie bardziej skomplikowany i uprawa zmienionej odmiany ryżu go nie rozwiąże. Ich zdaniem ludzie cierpiący na niedobór witaminy A, są poddani niedoborowi wielu innych witamin i minerałów. Jak mówią, właściwym rozwiązaniem jest pomoc ludziom w uprawie różnych rodzajów roślin, by mogli zapewnić sobie zróżnicowane źródło jedzenia, dostarczające potrzebnych składników.
Artykuł pracowników firmy Syngenta, opisujący utworzenie zmodyfikowanej odmiany ryżu, ukazał się w magazynie Nature Biotechnology.
Źródła:
BBC News
GM *golden rice* boosts vitamin A, By Richard Black
http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/4386933.stm
Nature Biotechnology
Improving the nutritional value of Golden Rice through increased pro-vitamin A content
Jacqueline A Paine, Catherine A Shipton, Sunandha Chaggar, Rhian M Howells, Mike J Kennedy, Gareth Vernon, Susan Y Wright, Edward Hinchliffe, Jessica L Adams, Aron L Silverstone & Rachel Drake
Published online: 27 March 2005
Komentarze
Chciałbym uzyskać informacje na temat ryżu od nasionka po hodowlę odmiany czynniki ekonomiczne jest mi to potrzebne do pracy mag.bardzo bym prosił o jakieś materiały.
R | 2006-11-28 00:00:00
Dziekuje berdzo mi sie przydały materiały zamieszczone na tej stronie :)